APA: Blog

Op het APA-weblog biedt The APA-Team ondersteuning bij het gebruik van APA, met toelichtingen bij veelvoorkomende vragen en er is de mogelijkheid een reactie te geven of een vraag te stellen.

The APA Team

Bouwtekening
Een student Bouwkunde stelde onlangs deze vraag: hoe verwijs ik naar een bouwtekening uit een archief?

In de Publication Manual of the American Psychological Association wordt in § 7.10 (pp. 212-213) uitleg gegeven over hoe te verwijzen naar archiefstukken, naast bouwtekeningen kunnen dit ook brieven, foto’s of andere ongepubliceerde documenten zijn:
Auteur, A. (Functie)/Organisatie. (jaartal, dag maand). Titel [Omschrijving document]. Naam van collectie (vindplaats in archief). Naam van archief, locatie.
Deze wijze van vermelden is een richtlijn en kan aangepast worden aan de beschikbare gegevens, bedenk dat het voor de lezer van de tekst mogelijk moet zijn het document terug te vinden. Als het document alleen een jaartal vermeld komen dag en maand te vervallen.
De vindplaats in een archief kan bijvoorbeeld een inventarisnummer zijn of een codering die door de maker aan het document gegeven is.

Onderstaand voorbeeld is afkomstig uit het Gelders Archief:
Van Broekhuizen, H. B. (Gemeente-architect). (1921, 1 november). School voor Bijzonder Lager Onderwijs: Detail van de hal en trappenhuis [Technische tekening]. Gemeentewerken Arnhem (Tek. no. 7012 B 259-7). Gelders Archief, Arnhem.
In de tekst wordt de naam van de architect en het jaartal genoemd:
… (Van Broekhuizen, 1921) …
Wanneer de tekening als illustratie wordt opgenomen in de tekst komt er ook een vermelding onder de afbeelding te staan. Geef de figuur een nummer zodat er in de tekst naar verwezen kan worden, bijvoorbeeld:
Op Figuur 1 is te zien dat de architect …
Onder de afbeelding komen de gegevens van de afbeelding te staan, inclusief de vermelding van het copyright (auteursrecht). Dat laatste kan lastig zijn als er geen copyright wordt vermeld, noteer dan Copyright z.d., onbekend.

In bovenstaand voorbeeld heeft het Gelders Archief aangegeven dat de afbeelding auteursrechtenvrij is, in dat geval wordt ‘In het publieke domein’ genoteerd. De omschrijving van de figuur kan door de schrijver van de tekst bepaald worden:

Figuur 1. Creutzbergschool. Overgenomen uit School voor
Bijzonder Lager Onderwijs door H. B. van Broekhuizen, 1921,
Arnhem: Gelders Archief. In het publieke domein.
Videoverslag
In plaats van een tekstdocument is het soms verplicht om een verslag op video in te leveren. Hiervoor kunnen ook bestaande bronnen gebruikt worden, zoals foto’s, filmpjes, muziek en teksten. Vandaar de vraag: hoe verwijs je naar bronnen in een videoverslag?

Voor zover bekend bestaan hier geen (Amerikaanse) APA-richtlijnen voor, maar bronvermelding blijft verplicht. Onderstaande uitleg is een suggestie van The APA-Team, neem bij twijfel contact op met de docent/beoordelaar van het videoverslag.

Net als bij een tekst kan wanneer een geraadpleegde bron te zien of te horen is een verwijzing in beeld komen. Dit mag, maar de meesten zullen dat niet mooi vinden.

Maak in plaats daarvan een bronnenlijst volgens de APA-richtlijnen. Zet deze niet op alfabetische volgorde maar aan de hand van een tijdsaanduidingen op volgorde van verschijnen in de video. In onderstaand voorbeeld is een foto afkomstig van een webpagina te zien op 3 minuten en 2 seconden:
3.02
Dorenstouter, I. (2018, 21 maart). Spelende kinderen in weiland [Foto]. Geraadpleegd op 12 juli 2019, van https://www.ijslander.com/blog/feestdagen-voorjaar-2018/spelende-kinderen-in-weiland/
Copyright 2019, IJslander.
Merk op dat bij foto’s, film- en muziekfragmenten ook het copyright (auteursrecht) wordt vermeld. Noteer bij het ontbreken van een auteursrechtvermelding Copyright z.d., onbekend.

De bronvermelding kan aan het einde van het filmpje als aftiteling worden toegevoegd of als bijlage in een apart document, bijvoorbeeld in Word of pdf.
Parafrase van een internetbron
Een gebruiker van de handleiding De APA-richtlijnen uitgelegd stelde de volgende vraag: waarom is er in hoofdstuk 1 wel een paragraaf 'Citaat van een internetbron' (§1.4.5) maar geen paragraaf 'Parafrase van een internetbron'?

De APA-richtlijnen uitgelegd, p. 4

Een logische vraag, ook omdat parafrasen meer worden gebruikt dan citaten. De reden is dat er weinig verschil is tussen een citaat of een parafrase van een internetbron omdat webpagina’s geen paginanummers hebben. De verwijzing in de tekst is in beide gevallen de naam/namen van de auteurs of de organisatie en het jaartal.
Het enige verschil is dat een citaat tussen dubbele aanhalingstekens staat en een parafrase niet, dit geldt voor alle bronnen (boeken, tijdschriftartikelen, webpagina’s, etc.).

Een voorbeeld van dezelfde webpagina:
Citaat
“Oxazepam werkt rustgevend vermindert angstgevoelens, ontspant spieren en maakt suf” (KNMP, z.d.).
Parafrase
Het medicijn oxazepam wordt gebruikt om angstgevoelens te verminderen (KNMP, z.d.).
Bronnenlijst
KNMP. (z.d.). Oxazepam. Geraadpleegd op 21 juni 2019, van https://www.apotheek.nl/medicijnen/oxazepam
In dit voorbeeld vermeldt de webpagina geen auteur, daarom wordt de organisatie genoemd. Dit is niet ‘Apotheek’ of ‘Apotheek.nl’, dat is de naam van de website. Onderaan de webpagina wordt de organisatie vermeld: KNMP. De afkorting staat voor Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie, deze apothekersorganisatie gebruikt zelf de afkorting KNMP.
Kijk bij twijfel over de naam van de organisatie bij ‘Contact’ of ‘Over ons’.

Merk op dat de webpagina geen datum of jaartal noemt, daarom wordt z.d. (=zonder datum) genoteerd. Onderaan de pagina staat weliswaar ©2019 maar dit is het jaar van auteursrecht (copyright), en dat is niet hetzelfde als jaar van publicatie.

In de derde editie van De APA-richtlijnen uitgelegd zal aandacht besteed worden aan een parafrase van een internetbron. Wanneer deze editie zal verschijnen is nog niet bekend.
APA in Word – Apple MacBook
Vorig jaar heeft de Werkgroep de Handleiding APA in Word gemaakt. Deze handleiding is van toepassing op Word 2013 en 2016 van Microsoft. Uit reacties van studenten is gebleken dat Word voor Apple MacBook soms afwijkt. In dit blogbericht worden een aantal verschillen genoemd, klik op de afbeelding voor een uitvergroting.

Bij zowel Microsoft als Apple zit de invoegtoepassing onder ‘Verwijzingen’. Voor het toevoegen van een nieuwe bron moet bij Microsoft gekozen worden voor ‘Citaat toevoegen’ (ook voor een parafase), in Apple staat er ‘Bronvermelding toevoegen’. De ingevoerde bronnen komen rechts van de tekst te staan.

APA in Word op de Mac: Bronvermelding invoegen

Als ‘Bronvermelding toevoegen’ wordt gekozen ontbreekt de optie ‘Boek’ die bij Microsoft bovenaan staat. Bij Apple staat ‘Map’ bovenaan, deze optie kan gebruikt worden voor de bronvermelding van een boek.

APA in Word op de Mac: 'Map' in plaats van 'Boek'

Bij ‘Artikel uit vaktijdschrift’ in Apple kunnen net als bij Microsoft meerdere velden worden toegevoegd door linksonder ‘Alle bibliografische velden’ aan te vinken. Aan de rechterzijde verschijnt een schuifbalk. Als deze in Microsoft naar beneden wordt geschoven staan hier de opties om aan te geven dat het om een online artikel gaat: datum van raadplegen en URL of DOI. Deze opties ontbreken echter bij Apple en kunnen alleen handmatig worden toegevoegd. Dit geldt ook voor de optie ‘Elektronische bron’.

APA in Word op de Mac: raadpleegdatum, URL en DOI ontbreken

Kies in plaats van ‘Elektronische bron’, bijvoorbeeld voor een online pdf, als type bron ‘Document van website’. Bij deze optie is het wel mogelijk een URL in te vullen.

APA in Word op de Mac: Document van website

Net zoals de optie ‘Boek’ vervangen is door ‘Map’, is de optie ‘Rechtszaak’ vervangen door ‘Notatie’.

APA in Word op de Mac: 'Notatie' in plaats van 'Rechtszaak'

Zelf een verschil gevonden tussen APA in Word van Microsoft en van Apple? Laat het weten door een opmerking achter te laten onder dit blogbericht.

Met dank aan Nikki Hooijerink.
Hoe vaak mag je citeren of parafraseren?
Via e-mail werd de volgende vraag gesteld door een docent: in een verslag gebruikt een student een groot aantal citaten en bijna geen parafrasen. De citaten zijn allemaal voorzien van een verwijzing volgens de APA-richtlijnen, maar het wordt niet duidelijk of de student de geraadpleegde bronnen heeft begrepen. Zijn er APA-richtlijnen die aangeven hoe veel citaten en parafrasen in een tekst gebruikt mogen worden, bijvoorbeeld een percentage?

De APA-richtlijnen gaan over de stijl van een tekst (hoe te citeren of parafraseren) en niet over de inhoud. Er zijn geen regels over hoeveel citaten en/of parafrasen gebruikt mogen worden, maar voor deze zekerheid is de vraag voorgelegd aan de APA Style experts in Amerika.

In het antwoord werd bevestigd dat APA over stijl en niet over inhoud gaat. Er is geen limiet voor het aantal verwijzingen, ongeacht of het citaten of parafrasen zijn. Er zijn ook geen regels die aangeven wanneer een citaat en wanneer een parafrase gebruikt moet worden of hoe lang een citaat of parafrase mag zijn. Het eindoordeel wordt overgelaten aan de docent/beoordelaar van de tekst.

In algemene zin kan wel gesteld worden dat een citaat of een parafrase een verslag moet ondersteunen en niet vervangen. Het is aan de schrijver van de tekst om te bepalen of de geraadpleegde bron zich beter laat lenen voor een citaat dan voor een parafrase.