HAN Studiecentra > Auteursrechten > Bronnen vermelden: APA > APA: Blog

APA: Blog

Op het APA-weblog biedt The APA-Team ondersteuning bij het gebruik van APA, met toelichtingen bij veelvoorkomende vragen en er is de mogelijkheid een reactie te geven of een vraag te stellen.

The APA Team

  • Persoonlijke communicatie: wanneer wel, wanneer niet?

    Naar informatie die voor de lezer niet te raadplegen is, wordt verwezen als persoonlijke communicatie. Voorbeelden zijn interviews, gesprekken en e-mails (zie Interviews), lessen en lezingen (zie Lessen), vertrouwelijke informatie (zie Patiëntendossier) en niet-openbare informatie van een stageinstelling of eigen organisatie (zie Stage / Werkplek).

    Naar een persoonlijke communicatie wordt alleen in de tekst en niet in de bronnenlijst verwezen.
              
    Wanneer wel?
    • Mondelinge communicatie
      - Een gesprek, ook via bijvoorbeeld telefoon of Skype.
      - Een interview, let op: niet als het interview onderdeel is van het eigen onderzoek, zie Wanneer niet?
      - Een les, lezing, presentatie, workshop, etc.
    • Schriftelijke communicatie
      - Een e-mail, inclusief een eventuele bijlage als deze informatie niet eerder is gepubliceerd. Dat kan een nieuwsbrief zijn of door de afzender gemaakt Word-bestand. Een tijdschriftartikel dat als bijlage wordt meegestuurd is geen persoonlijke communicatie, want dat is al eerder gepubliceerd. Vraag bij twijfel aan de afzender naar de herkomst van de bijlage.
      - Een brief.
      - Een bericht verstuurd via Whatsapp, Facebook Messenger, sms, etc.
      - Een chatgesprek.
    • Organisaties, bedrijven, etc.
      - Intranet, interne netwerken en andere digitale bestanden achter een inlog.
      - Rapporten, protocollen, dossiers en andere documenten die niet opgevraagd kunnen worden, bijvoorbeeld het dossier van een cliënt.
                
    Wanneer niet?
    • Eigen onderzoek
      - Interviews die gehouden zijn voor het eigen onderzoek. Omdat in het verslag de onderzoeksmethode wordt beschreven wordt er geen extra bronvermelding aan toegevoegd. Zie ook Eigen onderzoek.
    • Organisaties, bedrijven, etc.
      - Alle informatie die wel online maar niet achter een inlog staat. Verwijs hier naar als webpagina.
      - Publicaties die zonder voorbehoud kunnen worden opgevraagd, zoals brochures. Verwijs hier naar als niet officieel gepubliceerde bron.
    • Onderwijsinstelling
      - Informatie op een elektronische leeromgeving (OnderwijsOnline, Blackboard, etc.). Verwijs hier naar als webpagina, want hoewel deze informatie achter een inlog staat heeft de docent die het verslag beoordeelt toegang tot deze webpagina(’s).
    • Publicaties achter inlog
      - Tijdschriftartikelen en e-boeken worden door de uitgever achter een inlog gezet of zijn alleen na betaling beschikbaar. De meeste onderwijsinstellingen bieden toegang tot deze bestanden en iedereen kan zich abonneren of het document kopen. Verwijs er naar als online tijdschriftartikel of e-boek.
     

  • Hoofdletters

    In boeken en tijdschriftartikelen worden woorden uit de titel soms met een hoofdletter geschreven, woorden die in een ‘gewone’ zin met een kleine letter worden geschreven. Bij vermelding van een publicatie in zowel de tekst als in een bronnenlijst kan dit verwarring opleveren, want: wanneer moeten er hoofdletters gebruikt worden?

    In de Publication Manual of the American Psychological Association wordt in § 4.15 (pp. 101-102) uitleg gegeven waarbij onderscheid gemaakt wordt tussen het vermelden van een titel in de tekst en in de bronnenlijst. Of de publicatie waar naar verwezen wordt wel of geen hoofdletters gebruikt wordt genegeerd.

    Tekst
    In de tekst worden standaard alleen auteurs en jaartallen genoemd, maar het is uiteraard mogelijk om de titel van een publicatie te noemen om deze extra te benadrukken. Woorden van vier of meer letters worden met een hoofdletter geschreven. Werkwoorden, zelfstandige naamwoorden, bijvoeglijke naamwoorden, bijwoorden en voornaamwoorden worden altijd met een hoofdletter geschreven.
    Titels van boeken, webpagina’s (inclusief pdf-bestanden), films, etc. worden cursief geschreven, net als in de bronnenlijst. Titels van tijdschrift- en krantenartikelen staan in een bronnenlijst niet cursief en worden daarom in de tekst tussen dubbele aanhalingstekens gezet:
    … “Premier May Stelt Stemming Over Haar Brexitdeal uit” kopt NRC.Next … 
    … op de webpagina Eisen aan de Pasfoto Voor Paspoort of ID-Kaart (Rijksoverheid, z.d.) staat dat … 
    … in The Lancet staat het artikel “Introduction of Genomics Into Prenatal Diagnostics” waarin … 
    … voor het onderzoek is gebruik gemaakt van het boek Praktijkgericht Onderzoek in Zorg en Welzijn …

    Bronnenlijst
    In de bronnenlijst worden titels geschreven zoals in een zin, dus alleen hoofdletters aan het begin en bij namen. Hiermee wordt dus afgeweken van de schrijfwijze in de tekst. Uitzondering op deze regel zijn titels van tijdschriften en kranten, noteer de hoofdwoorden met een hoofdletter.
    Hoogerwaard, J. (2019, 25 februari). Premier May stelt stemming over haar Brexitdeal uit. NRC.Next, p. 2.  
    Rijksoverheid. (z.d.). Eisen aan de pasfoto voor paspoort of ID-kaart. Geraadpleegd op 25 februari 2019, van https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/paspoort-en-identiteitskaart/eisen-pasfoto-paspoort-id-kaart 
    Talkowski, M. E., & Rehm, H. L. (2019). Introduction of genomics into prenatal diagnostics. The Lancet, 393, 719-721. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(19)30193-X 
    Van der Donk, C., & Van Lanen, B. (2019). Praktijkgericht onderzoek in zorg en welzijn (3e herziene druk). Bussum: Coutinho.


  • Wie, wanneer, wat, waar - Deel 4: Waar?

    Dit is het laatste bericht van een serie van vier over de opbouw van een bronvermelding volgens de APA-richtlijnen. Standaard bestaat uit een bronvermelding uit vier delen, elk deel eindigt met een punt (behalve een webadres):

      1. De maker van het document – Wie?
      2. Het jaar (of datum) van publicatie – Wanneer?
      3. De titel van het document – Wat?
      4. De vindplaats van het document, de naam van de uitgever of het webadres – Waar?
        
    Er zijn enkele materialen met een afwijkende opbouw, bijvoorbeeld een tijdschriftartikel.



    Dit boek is gepubliceerd door Ambo | Anthos uit Amsterdam. De plaats van de uitgeverij wordt gevolgd door een dubbele punt en de naam, dit markeert het einde van het vierde gedeelte: Waar?

    Plaatsnaam
    Alleen bij papieren publicaties worden naam en plaatsnaam van de uitgever genoemd. Bij online publicaties worden deze vervangen door de raadpleegdatum en de weblink, de ‘waar’ is in dat geval het internet.
    Werkgroep APA. (2018). De APA-richtlijnen uitgelegd: Een praktische handleiding voor bronvermelding in het hoger onderwijs (2e editie). Utrecht: SURF.  
    Werkgroep APA. (2018). De APA-richtlijnen uitgelegd: Een praktische handleiding voor bronvermelding in het hoger onderwijs (2e editie). Geraadpleegd op 18 januari 2019, van https://www.auteursrechten.nl/apa-richtlijnen
    Let op dat bij tijdschriftartikelen geen plaatsnaam of uitgever genoemd wordt, zie voor verdere uitleg Tijdschriftartikel.

    Meerdere plaatsnamen
    Uitgeverijen hebben soms vestigingen in meerdere plaatsen. Noem in dat geval alleen de eerste plaatsnaam:
    Faber-de Lange, B., Pieters, R., & Weijers, S. (2019). Inkoop: Werken vanuit een ketenbenadering (2e druk). Groningen: Noordhoff.
    De titelpagina van dit boek vermeldt ‘Groningen / Houten’.

    Staten (bij Amerikaanse publicaties), graafschappen (bij Britse publicaties) of landen worden niet genoemd, zie voor een toelichting De APA-richtlijnen uitgelegd: Wijzigingen 2017-2018: Landen en staten.

    Uitgever
    Noem alleen de naam van de uitgever, laat termen als ‘Uitgevers’, ‘Uitgeverij’, ‘B.V.’, ‘Company’, etc. weg.
    Faber-de Lange, B., Pieters, R., & Weijers, S. (2019). Inkoop: Werken vanuit een ketenbenadering (2e druk). Groningen: Noordhoff.
    De titelpagina van dit boek vermeldt ‘Noordhoff Uitgevers’.

    Auteur = Uitgever
    Auteurs en organisaties geven soms publicaties in eigen beheer uit, waardoor dezelfde naam twee keer genoemd wordt in de bronvermelding. In deze gevallen wordt de naam van de uitgever vervangen door ‘Auteur’.
    Van der Ham, F. (2017). Kan niet bestaat niet: Verhalen en gedichten om mee te filosoferen: Met uitgebreide praattips (2e druk). [Groningen]: Auteur.
    Voedingscentrum. (2015). Voedingsadviezen bij coeliaki. Den Haag: Auteur.
    Geen plaatsnaam of uitgever
    Bij het ontbreken van een plaatsnaam en/of naam van de uitgever in de publicatie wordt z.p. (=zonder plaatsnaam) en/of z.u. (=zonder uitgever) vermeld, tussen haakjes. Kan de plaatsnaam of naam van de uitgever gevonden worden, bijvoorbeeld online, dan kan deze worden overgenomen en tussen vierkante haakjes gezet worden. Beide opties mogen gebruikt worden.
    Postma, K., & Wokke, R. (2018). Laat maar komen! Crisisopvang van pleegpubers. (z.p.): Scriptum.
    of
    Postma, K., & Wokke, R. (2018). Laat maar komen! Crisisopvang van pleegpubers. [Schiedam]: Scriptum.
    Raadpleegdatum
    Schrijf bij de raadpleegdatum de maand voluit, er kan zo geen verwarring ontstaan over de dag waarop de webpagina werd bekeken. De datum ‘9-2-2018’ kan gelezen worden als ‘9 februari 2018’ maar in Amerikaans-Engels als ‘2 september 2019’.
    Rijksoverheid. (2019, 18 januari). Nationaal Actieplan om mensenrechten in Nederland optimaal te houden. Geraadpleegd op 21 januari 2019, van https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2019/01/18/nationaal-actieplan-om-mensenrechten-in-nederland-optimaal-te-houden
    Webadres
    Het webadres begint altijd met http:// of https://, kopieer (CTRL+C) en plak (CTRL+V) de link zodat hier geen fout gemaakt kan worden. Bij een online pdf kunnen er twee opties zijn: de directe link naar de pdf of de link naar de webpagina waar de pdf gedownload kan worden. Beide opties mogen gebruikt worden, bedenk wat voor de lezer de duidelijkste verwijzing is. Wanneer een webpagina meerdere bestanden ter download aanbiedt kan het beste de directe link vermeld worden, als de webpagina aanvullende informatie geeft die niet in de pdf staat kan beter voor de webpagina gekozen worden. Soms staat het mooier om de kortste link te kiezen.

    Een enkele keer is een webadres heel lang omdat ook de zoekactie in de link staat, bijvoorbeeld bij Google Books:
    Plooij, F. (2011). Onderzoek doen: Een praktische inleiding in onderzoeksvaardigheden (2e editie). Geraadpleegd op 21 januari 2019, van https://books.google.nl/books?id=mOGVSt7tfAYC&printsec=frontcover&dq=onderzoek+doen&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwj6y6Tr4_7fAhVLXhoKHWR7BGwQ6AEIKDAA#v=onepage&q=onderzoek%20doen&f=false
    In bovenstaand voorbeeld kan het gedeelte vanaf de eerste & worden weggelaten. De pagina waarnaar verwezen wordt kan in de tekst worden vermeld:
    Plooij, F. (2011). Onderzoek doen: Een praktische inleiding in onderzoeksvaardigheden (2e editie). Geraadpleegd op 21 januari 2019, van https://books.google.nl/books?id=mOGVSt7tfAYC
    Controleer altijd of een ingekorte link werkt. Verkorte links, bijvoorbeeld gemaakt met bitly of tinyurl, zijn niet toegestaan.

  • Wie, wanneer, wat, waar - Deel 3: Wat?

    Dit is het derde bericht van een serie van vier over de opbouw van een bronvermelding volgens de APA-richtlijnen. Standaard bestaat uit een bronvermelding uit vier delen, elk deel eindigt met een punt (behalve een webadres):

      1. De maker van het document – Wie?
      2. Het jaar (of datum) van publicatie – Wanneer?
      3. De titel van het document – Wat?
      4. De vindplaats van het document, de naam van de uitgever of het webadres – Waar?

    Er zijn enkele materialen met een afwijkende opbouw, bijvoorbeeld een tijdschriftartikel.



    Dit boek heeft een hoofdtitel (Nouri) en een ondertitel (De belofte). Tussen hoofd- en ondertitel staat een dubbele punt en de ondertitel begint met een hoofdletter. De titel staat altijd cursief, dit markeert het einde van het derde gedeelte: Wat?

    Druk, editie, etc.
    Een tweede of latere druk wordt tussen haakjes vermeld na de titel, niet cursief. Tussen de titel en de druk staat geen punt. Noteer het getal, dus '2e druk' in plaats van 'tweede druk', ook al staat in de publicatie het getal voluit geschreven. Neem de beschrijving over die in het boek genoemd wordt: 2e herziene druk, 3e gecorrigeerde druk, 4e editie. Laat bij buitenlandse publicaties de vermelding onvertaald: 2nd edition, 3. aktualisierte Auflage.
    Februari, M. (2018). Klont (5e druk). Amsterdam: Prometheus.
    Zowel de schrijfwijze 2e druk, 2de druk, eventueel geschreven in superscript (standaardfunctie in Word) zijn toegestaan, wees hier wel consequent in.
    De eerste druk wordt nooit vermeld, ook niet wanneer dit wel in de publicatie staat. Oplagen worden eveneens niet vermeld.

    Vraag- en uitroepteken
    Wanneer de hoofd- of ondertitel eindigt op een vraag- of uitroepteken vervangt deze de dubbele punt achter de hoofdtitel of de punt achter de ondertitel.
    Fischer, T., & Julsing, M. (2014). Onderzoek doen! Kwantitatief en kwalitatief onderzoek (2e druk). Groningen: Noordhoff.
    Niks, C., & Van den Dool, P. (2018). Begrijp ik jou? Handreiking voor moeilijk verstaanbaar gedrag binnen beweegsituaties. Arnhem: Stichting Special Heroes Nederland.
    Vertalingen en vertalers, bewerkingen en bewerkers
    Indien de publicatie een vertaling en/of bewerking is en de naam van de van de vertaler en/of bewerker genoemd wordt, komt deze achter de titel te staan, gevolgd door Vert. (van Vertaler). De originele titel kan tussen vierkante haakjes achter de titel worden gezet maar dit is niet verplicht. Bij combinatie van druk en een vertaler wordt de druk eerst genoemd, daarna de vertaler, gescheiden door een puntkomma.
    Thaler, R., & Sunstein, C. (2018). Nudge: Naar betere beslissingen over gezondheid, geluk en welvaart [Nudge: Improving decisions about health, wealth, and happiness] (8e druk; C. Zijlemaker, Vert.). Amsterdam: Business Contact.
    Zie ook de blogberichten Vertalingen en Pearson: Nederlandstalige bewerking voor aanvullende uitleg en meer voorbeelden.
                         
    Hoofdletters
    In Publication Manual of the American Psychological Association wordt in § 4.15 (pp. 101-102) geadviseerd alleen hoofdletters te gebruiken bij een titel zoals in een gewone zin. Na een dubbele punt (bijvoorbeeld bij een ondertitel) of een streepje (-) komt ook een hoofdletter. Wanneer een publicatie alle (hoofd)woorden uit de titel met een hoofdletter schrijft of de ondertitel zonder hoofdletter, kan dit genegeerd worden. Uitzondering is de titel van een tijdschrift, hierbij worden de hoofdwoorden wel met een hoofdletter genoteerd.

    In onderstaand voorbeeld staat op het titelblad: Critical Research in Sport, Health and Physical Education : How to Make a Difference, dit wordt in een bronvermelding:
    Pringle, R., Larsson, H., & Gerdin, G. (Eds.). (2019). Critical research in sport, health and physical education: How to make a difference. London: Routledge.
    In onderstaand voorbeeld staat bovenaan het artikel: "Strengthening Non-Communicable Disease Research Capacity in Thailand: Leveraging PhD Nurses and other Health Professionals". Als tijdschrifttitel wordt de afkorting Pacific Rim Int J Nurs Res genoemd, gebruik voor de bronvermelding de volledige naam:
    Potempa, K., Furspan, P. B., Rajataramya, B., Barton, D., & Singha-Dong, N. (2018). Strengthening non-communicable disease research capacity in Thailand: Leveraging PhD nurses and other health professionals. Pacific Rim International Journal of Nursing Research, 22, 178-186. Geraadpleegd op 17 december 2018, van https://www.tci-thaijo.org/index.php/PRIJNR/article/view/126510/95610
    Publicatie zonder titel
    Het komt niet vaak voor, maar een enkele keer heeft een document geen titel. Maak in dat geval zelf een korte omschrijving van de inhoud en zet deze tussen vierkante haakjes, niet cursief.
    Waterschap Vallei en Veluwe (Cartograaf). (z.d.). [Plattegrond Amersfoort]. Apeldoorn: Auteur.
                  

  • Wie, wanneer, wat, waar - Deel 2: Wanneer?


    Dit is het tweede bericht van een serie van vier over de opbouw van een bronvermelding volgens de APA-richtlijnen. Standaard bestaat uit een bronvermelding uit vier delen, elk deel eindigt met een punt (behalve een webadres):

     1. De maker van het document – Wie?
     2. Het jaar (of datum) van publicatie – Wanneer?
     3. De titel van het document – Wat?
     4. De vindplaats van het document, de naam van de uitgever of het webadres – Waar?

    Er zijn enkele materialen met een afwijkende opbouw, bijvoorbeeld een tijdschriftartikel.







    Dit boek noemt in het colofon het jaar van uitgave: 2018. Het jaartal (of datum) van publicatie staat altijd tussen haakjes. Achter het haakje-sluit komt een punt, dit markeert het einde van het tweede gedeelte: Wanneer?

    Meerdere jaartallen
    Bij een nieuwe druk, editie of oplage wordt in een boek vaak ook het oorspronkelijke publicatiejaar genoemd. Noem echter altijd het meeste recente jaar, dit is het jaar waarin de geraadpleegde bron is gepubliceerd. De kans is immers groot dat de publicatie afwijkt van eerdere uitgaven.

    Webpagina
    Wanneer het jaar of de datum van publicatie van een webpagina wordt vermeld, neem deze dan geheel over in de bronnenlijst in de volgorde (jaar, dag maand). De naam van de maand wordt voluit geschreven. In de tekst wordt alleen het jaartal genoemd.
    CBS. (2018, 31 oktober). Aantal jongeren met jeugdzorg daalt eerste helft 2018. Geraadpleegd op 9 november 2018, van https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2018/44/aantal-jongeren-met-jeugdzorg-daalt-eerste-helft-2018
    In de tekst is de verwijzing (CBS, 2018).

    LET OP: bij veel webpagina’s zonder een jaartal of datum staat onderaan de pagina wel een vermelding van het copyright (auteursrecht), bijvoorbeeld: © 2018, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.
    Dit zegt niets over de publicatiedatum van de webpagina, alleen over het jaar van copyright van de gehele website. Noteer daarom in deze gevallen z.d. (= zonder datum, zie ook hieronder), tenzij uit de tekst het jaar of datum van de publicatie valt te achterhalen.

    Bron zonder jaar of datum
    Het jaar of de datum van publicatie van een webpagina wordt niet altijd aangegeven. De meeste webpagina’s van de Rijksoverheid bijvoorbeeld noemen geen datum. Noteer wanneer een datum ontbreekt z.d. = zonder datum.
    Rijksoverheid. (z.d.). Eisen aan de pasfoto voor paspoort of ID-kaart. Geraadpleegd op 9 november 2018, van https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/paspoort-en-identiteitskaart/eisen-pasfoto-paspoort-id-kaart
    Zie ook APA Vraag en antwoord: Hoe moet een bron zonder jaar van uitgave worden weergegeven?

    Klassieke werken
    Bij werken uit de klassieke literatuur die gedurende een lange periode meerdere keren zijn gepubliceerd wordt tussen haakjes het jaar van de publicatie genoemd. Indien bekend wordt het oorspronkelijke jaar van publicatie in de bronnenlijst aan het einde vermelding gezet, met de toevoeging (Origineel werk gepubliceerd in [jaartal]). In de tekst worden beide jaartallen genoemd.
    Euripides. (2005). Medea (4e herziene druk; G. Koolschijn, Vert.). Amsterdam: Athenaeum-Polak & Van Gennep. (Origineel werk gepubliceerd in 431 v.Chr.)
    In de tekst (Euripides, 431 v.Chr./2005).
    Multatuli. (2011). Max Havelaar, of De koffiveilingen der Nederlandsche Handelsmaatschappy (4e druk). Amsterdam: Prometheus. (Origineel werk gepubliceerd in 1860)
    In de tekst (Multatuli, 1860/2011).

    Wanneer jaartal, wanneer datum
    Alleen bij webpagina’s wordt de volledige datum genoemd in de bronnenlijst, in de tekst alleen het jaartal. Bij een online pdf wordt alleen het jaartal genoemd, ook als de publicatie een maand of volledige datum vermeld.
    Bij tijdschriftartikelen wordt alleen het jaartal genoemd. Wanneer het artikel geen jaargang (volume) of afleveringsnummer vermeld kan in de bronnenlijst eventueel de maand of het seizoen genoemd worden om aan te geven om welk nummer het gaat. Dit artikel vermeldt geen jaargang en geen nummer:
    Rozenbroek, J. (2018, herfst). Picture perfect: Hoe zit het met de cijfers? Human, 4-7.
    Wel maand, geen dag
    Noem bij een webpagina ook de maand als de dag ontbreekt. In de tekst wordt alleen het jaartal vermeld. Bij een pdf wordt in de tekst en in de bronnenlijst alleen het jaartal genoemd.
    De Vos-van der Hoeven, T. (2013, september). Geloven dat je kan groeien: Een positieve kijk op ontwikkeling. Geraadpleegd op 9 november 2018, van https://www.opvoedadvies.nl/growthmindset.htm
    In de tekst (De Vos-van der Hoeven, 2013).
     

© 2019 Hogeschool van Arnhem en Nijmegen