Docenten: OnderwijsOnline en Teams

Docenten die auteursrechtelijk beschermd materiaal willen aanbieden op OnderwijsOnline, Teams of een andere digitale leeromgeving wordt aangeraden zich de volgende vragen te stellen:

Betreft het eigen werk?

Eigen werk, bijvoorbeeld een PowerPoint-presentatie zonder extern materiaal, hoeft niet te worden aangemeld. Om verwarring te voorkomen kan eventueel de tekst "Alle afbeeldingen en teksten zijn eigen werk, tenzij anders vermeld" in het document op te nemen. Tenzij anders afgesproken ligt het auteursrecht bij de HAN.

Het Servicepunt Lesmateriaal raadt echter aan om ook documenten zonder auteursrechtelijk beschermd materiaal te laten controleren, omdat soms foto's, tabellen, etc. over het hoofd worden gezien.
Wanneer het eigen werk teksten of afbeeldingen bevat afkomstig van het internet, ongeacht of deze auteursrechtelijk beschermd zijn, is bronvermelding altijd verplicht. De bronvermelding bestaat uit de door de opleiding gehanteerde richtlijnen, bijvoorbeeld APA.

Als het materiaal geen eigen werk betreft, ga dan verder met de volgende vraag.

  

Is het mogelijk om naar het materiaal te linken?

Linken naar legaal geplaatste content (eventueel embedded) op internet is altijd toegestaan en hoeft niet aangemeld te worden bij het Servicepunt Lesmateriaal en Auteursrecht of Stichting UvO. Ook kan er op deze wijze verwezen worden naar bestanden die groter zijn dan 50 MB (de maximale grootte voor OnderwijsOnline-bestanden), bijvoorbeeld audiovisueel materiaal.

Uiteraard blijven de regels voor bronvermelding ook bij het linken naar dit materiaal gewoon van kracht.

Als het niet mogelijk is om naar dit materiaal te linken, ga dan verder met de volgende vraag.

       

Heeft de maker van het materiaal toestemming gegeven voor hergebruik?

Steeds vaker willen auteurs, kunstenaars, wetenschappers, docenten en alle andere creatieve makers de vrijheid hebben om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan. Met een Creative Commonslicentie behouden zij al hun rechten, maar geven ze anderen toestemming om hun werk te verspreiden, met anderen te delen, of bij sommige licenties, ook om het werk te bewerken. 
Met een keuze uit zes (gratis) beschikbare standaardlicenties bepaalt de auteursrechthebbende in welke mate zijn of haar werk verder verspreid mag worden, en onder welke voorwaarden dit mag.

In sommige gevallen is materiaal helemaal niet auteursrechtelijk beschermd. Op wetten, besluiten en verordeningen, rechterlijke uitspraken en administratieve beslissingen zit geen auteursrecht (artikel 11 Auteurswet). Dit geldt ook voor werken die onder in het publieke domein vallen, omdat de auteurs langer dan 70 jaar overleden zijn.

Uiteraard blijven de regels voor bronvermelding ook bij dit materiaal gewoon van kracht.

Voor meer uitleg over Creative Commons en Publiek Domein zie Open Inhoud.

Als het materiaal geen (bruikbare) creative commonslicentie heeft en niet auteursrechtvrij is, ga dan verder met de volgende vraag.

 

Valt de overname binnen de Easy Access-regeling?

Voor overnames is geen vergoeding verschuldigd als deze binnen de Easy Access-regeling (hbo) van Stichting UvO valt:

  • Pagina's 
    Tot en met 50 pagina's mogen worden overgenomen, op voorwaarde dat dit niet meer is dan 25% van het complete werk (een boek, een nummer van een tijdschrift, bladmuziek, etc.). Dit geldt voor papier en digitaal materiaal.
  • Afbeeldingen
    Tot en met 50 afbeeldingen mogen worden overgenomen in presentaties (PowerPoint, Prezi, e.d.), op voorwaarde dat het niet meer dan 10 werken van dezelfde maker zijn en niet meer dan 25 afbeeldingen uit hetzelfde werk.

Uiteraard blijven de regels voor bronvermelding ook bij dit materiaal gewoon van kracht.

Neem bij twijfel contact op met het Servicepunt Lesmateriaal en Auteursrecht of via ServicepuntLesmateriaal@han.nl. Zij geven advies en ondersteunen bij de opmaak van het document. Zie eventueel ook de infographic.

Als de overname niet aan bovenstaande richtlijnen voldoet, ga dan verder met de volgende vraag.

         

Valt de overname buiten de Easy Access-regeling?

Voor overnames langer dan hierboven beschreven moet voorafgaand aan het plaatsen op OnderwijsOnline of Teams toestemming worden verkregen. Probeer eerst rechtstreeks bij de rechthebbende toestemming te krijgen. 

Wanneer dit niet lukt kun er contact opgenomen worden met het Servicepunt Lesmateriaal en Auteursrecht: zij kunnen een overeenkomst regelen via Stichting UvO.

Omdat aan lange overnames kosten verbonden zijn, zal voor deze aanvragen toestemming door de academiemanger of -directeur moeten worden gevraagd. Het Servicepunt Lesmateriaal berekent vooraf wat de overnamekosten zullen zijn. Voor publicaties die niet meer leverbaar zijn kan een gereduceerd tarief gerekend worden. Neem voor de exacte tarieven en voorwaarden contact op met het Servicepunt Lesmateriaal en Auteursrecht.

En uiteraard blijven de regels voor bronvermelding ook bij dit materiaal gewoon van kracht.

         

Hoe link ik in OnderwijsOnline of Teams?

Veel van het materiaal dat op OnderwijsOnline of Teams geplaatst wordt kan ook gelezen, gedownload of geprint worden door te linken naar de websites van de uitgevers waarmee de HAN Studiecentra een licentie hebben afgesloten.

Dit is legaal en mag iedereen zelf doen. Er hoeft dus geen contact gezocht te worden met het Servicepunt Lesmateriaal of met Stichting UvO.

  

Hoe kan een bron teruggevonden worden?

De bestaande download of scan van het artikel of boek zal bijna altijd gegevens bevatten waarmee het mogelijk is om de originele bron (terug) te vinden.

Volg daarvoor de volgende stappen:

Zoek in de download of scan naar de titel van het tijdschrift waarin het artikel gepubliceerd is en naar het jaar van publicatie.

Ga naar de lijst met Online Tijdschriften van de HAN Studiecentra.

Kijk in de lijst of het betreffende tijdschrift daar bij staat en controleer of we toegang hebben tot het betreffende jaar. Let daarbij ook op het embargo: geen toegang tot bijvoorbeeld de meest recente jaargang.

Klik, als de HAN toegang heeft tot het tijdschrift en de jaargang, door tot de beschrijving van het bewuste artikel of hoofdstuk.

Kopieer de link naar de .pdf niet, want deze werkt vaak maar kort. Ga in plaats daarvan verder met links samenstellen.

Probeer als de HAN geen toegang heeft het volledige artikel met Google te vinden. Tip: Zet de titel tussen aanhalingstekens. Als het gratis beschikbaar is kan naar de website worden gelinkt.

 

Hoe stel ik een link samen?

Het correct linken naar een artikel of hoofdstuk is helaas niet altijd eenvoudig. De link die in adresbalk verschijnt geeft meestal de volgende dag en/of bij een andere gebruiker een foutmelding.

Hieronder wordt voor enkele van de belangrijkste databanken uitgelegd hoe een stabiele link (persistent url) kan worden worden samengesteld die voor iedereen met een HAN-account altijd en overal zal werken.

Links samenstellen naar artikelen in Academic Search Complete

Links samenstellen naar artikelen in Cinahl

Links samenstellen naar artikelen in Science-Direct

Links samenstellen naar artikelen in SpringerLink

Links samenstellen naar artikelen in Wiley Online Library

Neem bij problemen of onduidelijkheden contact op via auteursrecht@han.nl.

 

Laaste update: 26 april 2021